ඔබ කරන යම් වැරැද්දක් සමාජය ඉදිරියේ නිවැරැද්දක් කර ගැනීමට නම්, එය පොදු වැරැද්දක් හෙවත් අනිත් අයත් කරන වැරැද්දක් බවට පත්කර ගත යුතුය. උදාහරණයක් වශයෙන්, යම් පුද්ගලයෙකු කරන මහ පරිමාණ සොරකමක්, තවත් විශාල පිරිසකගේ පොදු සොරකමක් බවට පත්වූ විට, අර පුද්ගලයාගේ සොරකම, සොරකමක් වශයෙන් සලකනු ලැබීම බාල වෙයි. අර්ජුන ඇලෝසියස් පිළිබඳ පැවති සමාජ කෝපය සහ අප‍්‍රසාදය, තව සිය ගණනක් දේශපාලඥයන් ඔහු සොරකම් කළ මුදල් පරිහරණය කොට ඇතැයි දැන ගත් විට, දියාරු වෙයි. බාල වෙයි. සමහර විට, අවසානයේදී ඔහු පිළිබඳ අනුකම්පාවක් ජනිත කැරැවීමටත් එය හේතු විය හැකිය.

ගිය මාසය දක්වා මේ යහපාලන ආණ්ඩුවේත් හිටපු අමාත්‍යවරයෙකු වන දයාසිරි ජයසේකර අර කියන අර්ජුන ඇලෝසියස්ගෙන් රුපියල් දස ලක්ෂයක මුදලක් ලබාගෙන ඇති බව හෙලිදරව් වූ විට, සමාජ විරෝධය ඇලෝසියස්ගෙන් දයාසිරි ජයසේකරට මාරු විය. ඒ ලබා ගත් මුදල වෙනුවෙන් කිසි ප‍්‍රති-උපකාරයක් තමන් විසින් තම දේශපාලනය තුළ ඇලෝසියස්ට කර නැතැයි දයාසිරි ජයසේකර කොතෙක් කීවද, ජනතා අප‍්‍රසාදය ඔහු වෙත එල්ල වීම වැලැක්විය නොහැකි විය. ඊළඟට, ෆීල්ඞ් මාර්ෂල් සරත් ෆොන්සේකාත් අර ඇලෝසියස්ගෙන්ම රුපියල් ලක්ෂයක් අරගෙන ඇති බව පිළිගත් විට, දයාසිරි ජයසේකරට ‘නිදොස්’ වීමට තවත් හයියක් ආවේය. ක‍්‍රියාවලිය එතැනින් නතර වුණේ නැත. වර්තමාන පාර්ලිමේන්තුවේ සාමාජිකයන් 118 දෙනෙකුම (දැන් කියැවෙන පරිදි ඊටත් වැඩි පිරිසක්) ඔහුගෙන් විවිධ අවස්ථාවල මුදල් ලබාගෙන ඇති බව මේ වන විට ප‍්‍රචලිතයි. දැන් අර්ජුන ඇලෝසියස් රක්ෂිත බන්ධනාගාරයේ සිට සමාජයෙන් අසන ප‍්‍රශ්නය මෙයයි. මේ කියන සියලූ පුද්ගලයන් නිදොස් කොට, මා පමණක් අපරාධකරුවෙකු කරන්නේ කෙසේද?

තවත් උදාහරණයක් ගන්න. පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරුන් ඇතුළු රජයේ ඉහළ තනතුරු හොබවන්නන් සඳහා තීරුබදු රහිත වාහන ලබා දීමේ නරක පුරුද්දක් පටන්ගෙන තිබුණි. එහෙත්, එම නරක පුරුද්ද තවත් නරක පුරුද්දකට තුඩුදීම වළක්වනු වස්, අදාළ වරප‍්‍රසාදලාභියා විසින් ඒ වාහනය වෙනත් පුද්ගලයෙකුට විකිණීම නීතියෙන් තහනම් කර තිබුණි. එසේ තිබියදී, මේ වරප‍්‍රසාදලාභීන් විශාල පිරිසක් තමන්ගේ තීරුබදු රහිත වාහනය තෙවැන්නෙකුට විකිණීම සිරිතක් කරගෙන සිටියහ. එනම්, විශාල පිරිසක් ඒ හොරකමේ නියැළුණි. ඒ ගැන සමාජ විවේචන කොතෙක් මතුව ආවත්, ඊට එරෙහිව නීතිමය පියවර ගැනීමක්, විශේෂයෙන් දේශපාලඥයන් සම්බන්ධයෙන් නීතිමය පියවර ගැනීමක් සිද්ධ වුණේ නැත. එසේ තිබියදී, ජාතික හෙළ උරුමයෙන් පාර්ලිමේන්තුවට පත්ව පැමිණි බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් ද අර කියන තීරුබදු රහිත වාහන බලපත‍්‍රය තෙවැන්නෙකුට විකුණූ බව හෙළිදරව් වුණි. දැන්, බුද්ධ පුත‍්‍රයන් ද දේශපාලනික වරප‍්‍රසාද හරහා සොරකමේ නියැලීමේ තත්වය තුළ, මේ කාරණය නිරවුල් කළ යුතුව ඇතැයි පාලකයෝ සිතූහ. ඔවුන් කෙළේ කුමක් ද? අර සොරකම කළ පුද්ගලයන්ට එරෙහිව නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කැරැවීම නොව, එය අක‍්‍රමිකතාවක් වශයෙන් එතෙක් නීතියෙන් සලකණු ලැබීම ඉවත් කිරීමයි. එනම්, සොරකම නීත්‍යානුකූල කිරීමයි. හැමෝම කරන හොරකමක්, විශේෂයෙන් බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලාත් කරන හොරකමක්, බෞද්ධ සමාජයක පැවතිය නොහැක. ඉතිං අපි, එය මේ වන විට ‘නීත්‍යානුකූල සොරකමක්’ බවට පත්කොට ඇත්තෙමු.

අපේ මාතෘකාවට අදාළ 20 වැනි සංශෝධනයේ වර්තමාන තත්වයත් ඊට සමානත්වයක් උසුලයි.

යෝජිත 20 වැනි සංශෝධනය ගෙන එන්නේ, පවතින විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය වෙනුවට පාර්ලිමේන්තු ක‍්‍රමයක් වෙත මාරු වීම ඉලක්ක කොටගෙන ය. එනම්, වර්තමාන ජනාධිපති ධූරය සතුව පවතින බලතලවලින් තවත් සමහරක් පාර්ලිමේන්තුවට සහ ඒ මගින් පාලනය කැරැවෙන වෙනත් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ආයතන පද්ධති වෙත බෙදා හැරීමයි. ඒ අනුව, සමහර බලතල, අගමැතිවරයා වෙතටත්, තවත් ඒවා කැබිනට් මණ්ඩලය වෙතටත්, තවත් සමහර බලතල ව්‍යාවස්ථා මණ්ඩලය වෙතටත් ආදී වශයෙන් බෙදී යනු ඇත. එහිදී, වර්තමාන ජනාධිපති ධුරය මොන ආකාරයකින්වත් නාමමාත‍්‍ර ධූරයක් වන්නේ නැත. එසේ වතුදු, ජනාධිපතිවරයෙකුට ඒකාධිපතියෙකු වීමට ඇති හැකියාව පැහැදිළිවම ඒ මගින් අවලංගු කෙරෙන්නේය. විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීම යන්නෙහි සැබෑ අර්ථය එයයි. ඒ ගැන පසුවට කතා කිරීමට තබා, මේ කොලමේ සාකච්ඡාවට ගැනෙන්නේ, 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය කෙරෙහි දැනට පළවෙමින් පවතින දෙපිටකාට්ටු දේශපාලනික ප‍්‍රතිචාරයේ ගූඪ ස්වභාවයත්, එහි ඇති භයානක කම ගැනත් ය.

මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන් ප‍්‍රමුඛ සමස්ත සිවිල් ව්‍යාපාරය 2015 ජනවාරියේදී අපේක්ෂා කළ ප‍්‍රධාන දෙය වුණේ, රටේ ජනාධිපතිවරයෙකුට ඒකාධිපතියෙකු වීමට ඇති හැකියාව නැති කිරීමයි. වර්තමාන නායකයන් දෙන්නාම එදා ජයග‍්‍රහණය කෙළේ එකී ප‍්‍රතිඥාව ජනතාව ඉදිරියේ තබමිනි. ඒකාධිපතියෙකු විය-හැකියාව උපදින්නේ, එක පැත්තකින්, එම ධූරය සතු අසීමිත බලතලත්, අනිත් පැත්තෙන්, එම ධුරය සතු බලය උපදින මූලාශ‍්‍රයේ බලපරාක‍්‍රමයත් මත ය. එම ධුරය සතු බලතලවලින් සමහරක් 19 වැනි ව්‍යවස්ථාව තුළින් ඉවත් කෙළේය. එහෙත්, බලය උපදින මූලාශ‍්‍රයට එදා අත තිබ්බේ නැත. ඒ කුමක් ද? වෙනම ඡන්දයකින් ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත්වෙනු ලැබීමයි.

ලංකාවේ ප‍්‍රධාන බල උල්පත් දෙකක් තිබේ. එකක්, ජනතා ස්වාධිපත්‍යය පිහිටා ඇතැයි කියන, ජනතාවගේ නියෝජිතයන් 225 දෙනෙකු තෝරා ගැනීම සඳහා පවත්වනු ලබන පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයයි. තේරී පත්වන එම නියෝජිතයන් තමන් මේ රටේ ස්වෛරිත්වයත්, ජනතා ස්වාධිපත්‍යයත් නියෝජනය කරන්නන් බව කියන්නේ එබැවිනි. ඊළඟ බල උල්පත වන්නේ, ජනාධිපතිවරයා තෝරා පත්කර ගැනීමට පවත්වන ජනාධිපතිවරණයයි. ලංකාව වැනි රටවල්වල, අර කියන 225 දෙනා අභිබවා තනි පුද්ගලයා හෙවත් ජනාධිපතිවරයා බලසම්පන්න වීම ස්වභාවික ප‍්‍රතිඵලයකි. එක පැත්තතකින්, තනි රජ කෙනෙකු පිළිබඳ ආශාව විවිධ මුහුණුවරින් අප තුළ තිබේ. අනිත් පැත්තෙන්, බලයක් 225 දෙනෙකු අතරේ විසිරෙනවාට වඩා, තනි පුද්ගලයෙකු තුළ එය ඒකරාශී වූ විට, එය සද්දන්ත බලයක් විය හැකි බවත් ස්වාභාවිකයි. ඉතිං, ජේ. ආර්. ජයවර්ධනගේ පටන් මහින්ද රාජපක්ෂ දක්වා මේ කියන ඒකාධිපතියාව හෝ ඊට ආසන්න පුද්ගලයෙකු විටින් විට අප දැක තිබේ.

සෘජු ඡන්දයෙන් වෙනුවට ජනාධිපතිවරයාව පාර්ලිමේන්තුවෙන් තෝරා ගැනීම, 20 වැනි සංශෝධනයෙන් අපේක්ෂිත ප‍්‍රධාන කාරණයකි. 20 වැනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් අපේක්ෂිත එම කාරණයේ ඉඳුරා ප‍්‍රතිපක්ෂය වන්නේ, 2020 දී ජනාධිපතිවරණයක් පැවැත්වීමයි.

දැන් ඉහත කී මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන්ගේ අපේක්ෂාව එසේ තිබියදී, එම අපේක්ෂාව මත වර්තමාන නායකයන් බලයට පත්ව සිටියදී, ඔවුන් කිසිවෙකු 2020 ජනාධිපතිවරණයකට ඉදිරිපත් වන්නේ කෙසේද?

ඉහත කී, සොරකමේ පොදු භාවය විසින් නිශ්චිත සොරකම සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත්කිරීමේ සාදෘෂ්‍යය අපට අදාළ වන්නේ මෙහිදී හ.

ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, 2020 ජනාධිපතිවරණය ගැන අපේක්ෂාවක් තමාගේ ඇති බව මේ වන විට විවිධාකාරයෙන් කියා තිබේ. ඒ සඳහා ඔහු විවිධ ක‍්‍රියාකාරකම්වල මේ දිනවල නිරත වෙයි. ඒ කෙතෙක් ද යත්, මුස්ලිම් ජාතිකයන් අතරේ පවා ඔහු ‘මැරී උපන් වීරයෙකු’ බවට පත්වෙමින් සිටී. කරුණු එසේ තිබියදී, වෙන කිසි අයිතියක් නැතත්, වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාට සහ අගමැතිවරයාට නැති වෙනත් අයිතියක්, ජනාධිපති ක‍්‍රමය සම්බන්ධයෙන් ඔහුට තිබේ. එනම්, 2015 ජනාධිපතිවරණයේදී හෝ මහ මැතිවරණයේදී, මේ රටේ විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කරන බවට කිසි පොරොන්දුවක් දී නැති දේශපාලඥයා ඔහු වන බැවිනි.

එහෙත්, ජනාධිපතිවරයාට හෝ අගමැතිවරයාට, මේ ජනාධිපති ක‍්‍රමය තවදුරටත් පවත්වාගත යුතුව ඇතැයි රෙද්දක් බැනියමක් ඇඳගෙන කීමේ හැකියාවක් නැත. එහෙත් එය වක‍්‍රාකාරයකින් කළ හැකිය. එනම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් ඉදිරිපත් කොට ඇති බිහිසුණු අනාගතයට සහ අභියෝගයට තමන් මුහුණදීමට සූදානම් බව, තමන්ගේ පාක්ෂිකයන් ලවා මුලින්ම ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීමයි. ඒ අනුව, වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාම ඊළඟ ජනාධිපති වන බව හිටපු ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ ලේකම්වරයා මේ වන විට කියා ඇති අතර, වර්තමාන අගමැතිවරයා ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයට සුදුස්සා බව, අකිල විරාජ් කාරියවසම් සහ මංගල සමරවීර ප‍්‍රකාශ කොට තිබේ.

මෙහිදී සිදුවන්නේ, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඉදිරිපත් කොට ඇති ක‍්‍රීඩා සැලැස්ම, ආණ්ඩුව කරවන පිරිස් ද භාර ගැනීම හරහා එම ක‍්‍රීඩාවට (ජනාධිපති ක‍්‍රමය ආරක්ෂා කර ගැනීමට) සුජාත භාවය සැපයීමකි. හරියට, ඇලෝසියස්ගේ සොරකමට කෙලින්ම දායක වීමෙන් නොව, සොරකමින් ඔහු උපයා ගත් ධනයෙන් කොටසක් තමන්ද පරිභෝජනය කිරීමෙන් ඒ මහා සොරකම, නොසැලකිය යුතු සහ ‘ස්වභාවික’ දෙයක් බවට සෙස්සන් විසින් පත්කරනු ලැබීමක් මෙනි. ‘ආ.. ගෝඨා එනව ද? එහෙනං මාත් එනවා.’ ජනාධිපතිවරයා කියයි. ‘ආ.. ගෝඨා එනවද, එහෙනං මාත් එනවා’ අගමැතිවරයා කියයි.

එතකොට මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන්? ‘එයා එන්නේ නැහැ/

ගාමිණී වියන්ගොඩ | Gamini Viyangoda

පසු සටහනකි: මෙය ලියා අවසන් වූ මොහොතේ (ජුනි 7 බ‍්‍රහස්පතින්දා උදේ 9.00 ට පමණ* පුවතක් සැළ විය. එනම්, ධර්මසිරි බණ්ඩාරනායක, සමනලී ෆොන්සේකා, සමන් රත්නප‍්‍රිය සහ ඉහත ලිපිය ලියූ මා ද, අර්ජුන ඇලෝසියස්ගෙන් මුදල් ලබාගෙන ඇති බව එක් මන්ත‍්‍රීවරයෙකු ඊයේ පාර්ලිමේන්තුවේදී ප‍්‍රකාශ කොට ඇති බවයි. මා සන්සන්දනයක් වශයෙන් ඉදිරිපත් කළ ඉහත සාදෘෂ්‍යය දැන් තවත් වලංගු වෙයි. කෙසේ වෙතත්, අර මන්ත‍්‍රීවරයා පාර්ලිමේන්තු වරප‍්‍රසාදවලට මුවා වී අප ගැන කියන ලද ඒ අජාසත්ත බොරුව ගැන පසුවට කටයුතු කරනු ලැබේ.