ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව ‘වියත්’ ආණ්ඩුවකි. ජනාධිපතිවරයාගේ පටන් එම පාර්ශ්වයේ අවසාන මන්ත‍්‍රීවරයා දක්වා ‘වැඩකාරයන්’ සහ ‘වියතුන්’ වන බවට හැඟීමක්, බලය ලබාගැනීම සඳහා රාජපක්ෂ කඳවුර මගින් සමාජගත කොට තිබුණි. වැඩකාරයන් හෙවත් දක්ෂයන් සමාජ පරීක්ෂාවට ලක්වන්නේ, අභියෝග යහමින් ඇති විටකදී පමණි. මේ ආණ්ඩුව බලයට පත්වූ ගමන්ම, එ් පරීක්ෂාවට ඉඳුරා ගැලපෙන යෝධ අභියෝගයක් ඊට අබිමුඛ විය. එ්, කෝවිඩ් වසංගතයයි.
එය, පෙර නොවූ විරූ අභියෝගයක් බව ඇත්ත. යුද්ධය සම්බන්ධයෙන් ලෝකයා සතුව තිබූ යාවත්කාලීන දැනුම, කෝවිඞ් වසංගතය ගැන තිබුණේ නැත. එහෙත්, එ් එ් රටවල ප‍්‍රමාණය, ජනගහන ඝනත්වය සහ, ලෝකයා සමග එකිනෙක රටවල් දක්වන සහසම්බන්ධතාව මත, සෑම රටකම සාර්ථක/අසාර්ථකභාවය පිළිබඳ සාපේක්ෂ ඇගැයීමක් කළ හැකිය. උදාහරණයක් වශයෙන්, දුපත් රටවල් අනිත් රටවලට වඩා මේ වසංගතයට මුහුණදීමේදී සාර්ථකත්වයක් පෙන්වා ඇති බව පෙනී යයි. ලංකාවත් දූපතක් වන නිසා, අපේ සාර්ථකත්වය හෝ අසාර්ථකත්වය පිළිබඳ දළ අදහසක් ඇති කරගත හැක්කේ, එවැනිම වෙනත් දූපත් රටවල් සමග සන්සන්දනය කිරීමෙනි. මීට පෙර අවස්ථාවක මේ කොලමේ එ් ගැන සාකච්ඡා කොට තිබේ.
ලංකාව යනු, මුල සිටම මේ තරගයේදී වෙනත් රටවල්වලට වඩා වාසිදායක තත්වයක සිටි රටකි. එහෙත්, එ් වාසිදායක තත්වය එක දිගටම අපේ නායකයන් නාස්ති කරගත්තා මිස, එ් වාසිය රුකුලක් කරගනිමින් කෝවිඩ් සතුරා සමග සාර්ථකව පොරබැදීමට කටයුතු කළේ නැත. එහිදී මිථ්‍යාව සහ බොරුව මතම බලධාරීන් විශ්වාසය තබා සිටි බවට ඕනෑ තරම් සාක්ෂි තිබේ. ‘ධම්මික පැණිය’ සහ ‘වතුර කළගෙඩි ගඟේ දැමීම’ එ් අතරින් කැපීපෙනුණු අවස්ථා දෙකක් පමණි.
තවමත් පාලකයෝ මේ සම්බන්ධයෙන් බොරු කියති, බොරු කරති. පසුගිය දින කිහිපයේ දිනකට සොයාගන්නා රෝගීන් සංඛ්‍යාවේ සෑහෙන අඩුවක් පෙන්නුම් කෙරේ. එම අඩු සංඛ්‍යාලේඛන ලැබෙන්නේ, PCR පරීක්ෂණ සහ ඇන්ටිජෙන් පරීක්ෂණ අඩුවෙන් කරන නිසාය. දවසකට කරන පරීක්ෂණ ප‍්‍රමාණය අඩු වන තරමට, එදාට සොයාගැනෙන රෝගීන් සංඛ්‍යාවත් අඩු වන්නේය. පසුගිය 25 වැනිදා සිට 28 වැනිදා දක්වා කොළඹ සිට අනුරාධපුරය දක්වාත්, එතැන් සිට එම දිස්ත‍්‍රික්කයේ තවත් බොහෝ තැන්වලත්, ආපසු කොළඹ දක්වාත් ගමන් ගත් මට, එ් කිසි තැනක අහඹු පරීක්ෂණ සිදු කරන බවට හෝඩුවාවක්වත් දැකගැනීමට නොලැබුණි.
එන්නත පිළිබඳ නොයෙක් ආරංචි තිබේ. එ් ආරංචි කිසිවක්, එන්නත ලබාදීමේ සාර්ථකත්වය පිළිබඳ ආරංචි නොවේ. ‘ධම්මික පැණිය’ ලබාගැනීමට මිනිසුන් පොරකෑ අයුරින්ම එන්නත ලබාගැනීමටත් මිනිස්සු පොරකති. මීටරයක පරතරය තබා නොගනිති. වරු ගණන් රස්තියාදු වෙති. සමහර තැන්වල, ‘ධම්මික පැණිය’ අවස්ථාවේදී මෙන්ම කලහකාරී වූ බවටත් ආරංචි තිබේ. එ් සියල්ල, ජනතාවගේ වරදින් නොව, බලධාරීන්ගේ වරදින් සහ අකාර්යක්ෂමතාව හේතුවෙනි.
එන්නත යනු ප‍්‍රතිකර්මයක් නොව, රෝගය පාලනය කිරීමේ ක‍්‍රමයක් පමණි. එහිදී විශේෂයෙන් සැලකිල්ලට ගැනෙන්නේ, එසේ රෝගය පාලනය කරන අතරේම, සිදුවිය හැකි මරණ සංඛ්‍යාව හැකිතාක් වළක්වා ගැනීමයි. දැනට සොයාගෙන ඇති එන්නත් වර්ග සියල්ලම පාහේ, රෝගය වැළැක්වීමේ ක‍්‍රමයක් වශයෙන් සාර්ථකත්වයක් පෙන්නුම් කරන්නේ සියයට 75 සිට සියයට 95 දක්වා වන අගයකිනි. එහෙත් එ් සෑම එන්නත් වර්ගයක්ම පාහේ මරණය වැළැක්වීම සම්බන්ධයෙන් සියයට 100 කට ආසන්න සාර්ථකත්වයක් පෙන්නුම් කරන බව වාර්තා වෙයි.
දියුණු රටවල එන්නත ලබා දෙන්නේ එකී මරණ සාධකය ප‍්‍රමුඛත්වයේ ලා සලකමිනි. එ් අනුව, මුල් වටයේදී වෛද්‍ය අංශයේ සේවකයන්ට ප‍්‍රමුඛස්ථානය ලැබෙන අතර, සාමාන්‍ය සමාජයට එය ලබා දීම පටන් ගැනෙන්නේ මුලින්ම වයස අවුරුදු 70 ට වැඩි ජනතාවගෙනි. සමහර රටක, වෛද්‍ය අංශයේ සේවකයන්ටත් කලින් වයස අවුරුදු 70 ඉක්මවූ ජනතාවට එන්නත දෙනු ලැබේ. ඊශ‍්‍රායලය එවැනි රටකි. කෙසේ වෙතත්, ඊශ‍්‍රායලයේ රෝහල් පද්ධතිය තුළ තිබෙන දියුණුව මත එරට සෞඛ්‍ය සේවකයන් දෙවැනි ස්ථානයට දැමීම ප‍්‍රශ්නයක් නැති වුවත්, සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට පවා මනා සෞඛ්‍ය ආවරණ පහසුකම් නැති ලංකාව වැනි රටක, අනුන්ගේ ජීවිත බේරා ගැනීම වෙනුවෙන් අවදානමක් දරන එ් සෞඛ්‍ය සේවකයන් පළමු කණ්ඩායම වශයෙන් සැලකීමේ වරදක් නැත. එහෙත් ඊට පසුව, මුලින්ම එන්නත ලබා දිය යුතුව තිබුණේ වයස අවුරුදු 60/70 ට වැඩි පුද්ගලයන්ටය. එවැනි ප‍්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන්නේ, ඉහතින් කී පරිදි, මරණයට පත්වන සංඛ්‍යාව පාලනය කර ගැනීමටයි.
එහෙත් ලංකාවේදී එම ප‍්‍රතිපත්තිය මේ වනවිට ඔළුවෙන් සිටුවා තිබේ. වයස අවුරුදු 74 ක් වන මගේ මිතුරෙකුට තවම එන්නත ලැබී නැති අතර, වයස අවුරුදු 57 ක් වන ඔහුගේ බිරිඳට එන්නත ලැබී තිබේ. එසේ කිරීමට බලධාරීන් යොදාගන්නා තර්කණය කුමක්දැයි පැහැදිලි නැත. ඉතා දුරස්ථ වශයෙන් සිතාගත හැකි හේතු දෙකක් තිබේ. එකක් වන්නේ, රෝගීන්ගේ සංඛ්‍යාවට සමානුපාතිකව, රෝගයෙන් මරණයට පත්වන සංඛ්‍යාව ලංකාවේදී අඩු අගයක් පෙන්නුම් කිරීමයි. එ් නිසා මරණ සංඛ්‍යාව අඩු කරගන්නවාට වඩා, රෝගීන් සංඛ්‍යාව අඩු කරගැනීම වැඩි වැදගත්කමක් ඇති දෙයක් වශයෙන් බලධාරීන් සලකනවා විය හැකිය. අප කලින් කී පරිදි, PCR පරීක්ෂණ අඩුවෙන් කිරීම මගින් සැබෑ රෝගීන් සංඛ්‍යාවත් අඩු කොට පෙන්වීමට බලධාරීන් තුළ ඇති නැමියාව සමග එ් තර්කය ගැලපෙයි. දෙවැන්න වන්නේ, ලංකාව වැනි රටක සමාජ සංසරණය අඩුවෙන්ම සිදුවන්නේ වැඩිම වයස් කාණ්ඩයට අයත් පුද්ගලයන් වීම නිසා විය හැකිය. එ් නිසා, ලැබී තිබෙන සීමිත එන්නත් ප‍්‍රමාණය, වැඩිම සමාජ සංසරණයක (රස්තියාදුවක) නියැලෙතැයි සිතන, එ් නිසාම, රෝගය පැතිරවීමට වැඩිම ඉඩක් ඇතැයි සිතන, මහළු වියට පා තබා නැති පිරිස් සඳහා ලබාදීම වඩාත් වැඩදායක වේ යැයි බලධාරීන් සිතනවා විය හැකිය. එ් කුමක් වූවත්, වයස් කාණ්ඩ ප‍්‍රමුඛත්වය පිළිබඳ තමන්ගේ ප‍්‍රතිපත්තිය පසුපස ඇති විද්‍යාත්මක හේතු ජනතාවට දන්වා සිටීමේ වගකීමක් පාලකයන්ට තිබේ.
මෙය ලියන මොහොත වනවිට (4) ලංකාවේ කෝවිඩ් මරණ සංඛ්‍යාව 483 කි. ඊළඟ සතිය අවසන් වන විට එය 500 ඉක්මවා යාමට හොඳටම ඉඩ තිබේ. වෙනත් බොහෝ රටවල් සමග සසඳද්දී එය අඩු සංඛ්‍යාවක් වූවත්, අපේ සෞඛ්‍ය ඇමතිවරිය වතුර කළගෙඩි ගඟට දැමූ දා සිට ඇති වී තිබෙන මරණ සංඛ්‍යාවේ වර්ධන වේගයේ අනුපාතිකය ඉතා ඉහළය. එ් නිසා, මුළු මරණ ප‍්‍රමාණය තවම දහස් ගණනක් නොවෙතැයි කියා උදම්ඇනීමේ හැකියාවක් අපට නැත.
පාලකයන්ගේ ‘වියත් මග’ සහ ‘වැඩකාරයන්’ පිළිබඳ ප‍්‍රබන්ධය මොන තරම් පුස්සක්ද යන්න, කෝවිඩ් වසංගතය පාලනය කරගැනීමේදී දක්වා ඇති අසාර්ථකත්වයත්, අවසානයේ එන්නත ලැබී තිබියදී එය පවා ක‍්‍රමවත් ආකාරයකින් ජනතාවට ලබාදීමට දක්වා ඇති අසාර්ථකත්වයත් හැරුණු විට, එ් සමස්ත අසාර්ථකත්වයේ ප‍්‍රතිඵලයක් වශයෙන් මරණයට පත්වන එක් විශේෂිත ජන කොටසකගේ මෘතදේහ සම්බන්ධයෙන් අනුගමනය කළ යුතු විද්‍යාත්මක ප‍්‍රතිපත්තිය සම්බන්ධයෙන්ද මොනවට පෙන්නුම් කොට තිබේ.
කෝවිඩ් වසංගතය ලංකාවට පැමිණි දා පටන් ලංකාවේ සෞඛ්‍ය අංශය අනුගමනය කෙළේ ‘ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය’ නිකුත් කොට තිබූ නිර්දේශයන්ය. මීටරයක දුරක් පවත්වා ගැනීම, මුඛ ආවරණ පැලඳීම සහ නිරන්තරයෙන් අත් සේදීම වැනි සෞඛ්‍ය කමටහන් සියල්ල, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් දෙන ලද නිර්දේශයන්ය.
එහෙත් එක කාරණයක් පමණක් ලංකාවේ ආණ්ඩුව භාරගත්තේ නැත. එනම් කෝවිඩ් මළ සිරුරු ඉවත් කරන ආකාරයයි. පසුගිය වසරේ මාර්තු මාසය වනවිට ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය එ් පිළිබඳ පැහැදිලි මගපෙන්වීමක් කර තිබුණි. එනම්, අවශ්‍ය සෞඛ්‍ය පියවර ගැනීමෙන් පසුව, භූමදානය කිරීම හෝ ආදාහනය කිරීම කළ හැකි බවය. ඉන්පසු, පසුගිය වසරේ සැප්තැම්බරයේදී ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය තමන්ගේ නිර්දේශ නැවත වරක් ඉදිරිපත් කරමින්, කෝවිඩ් මළසිරුරු භූමදානය කළ හැකි බව පැහැදිලිව කියා සිටියේය.
‘රෝග මර්දනය සහ වැළැක්වීම පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර මධ්‍යස්ථානය’, මේ වසංගතය ඇති වූ දා පටන්ම, මෘතදේහ භූමදානය කිරීම අනුමත කෙළේය. සෞඛ්‍ය කාරණා සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන මේ ලෝක සංවිධාන දෙකම කියා සිටියේ, කෝවිඩ් මළසිරුරු භූමදානය කිරීමෙන් මොන ආකාරයකින් හෝ කෝවිඩ් වෛරසය බෝ වීමේ ඉඩක් කොහෙත්ම නැති බවයි. එපමණක් නොව, මේ විෂයට වඩාත් අදාල ප‍්‍රබුද්ධ ක්ෂේත‍්‍රය වන, ක්ෂුද්‍ර ජීවවිද්‍යාව පිළිබඳ කීර්තිමත් මහාචාර්යවරියක් වන ජෙනිෆර් පෙරේරාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුතුව, සෞඛ්‍ය ඇමති පවිත‍්‍රා වන්නිආරච්චි විසින් මේ සම්බන්ධයෙන් පිහිටුවන ලද විශේෂඥ අනු-කමිටුවත් ගිය වසරේ දෙසැම්බර් මාසයේ ඉදිරිපත් කළ වාර්තාවෙන් කියා සිටියේද, මළසිරුරු භූමදානය වැළැක්වීමට නිර්දේශ කිරීමට තරම් කිසිදු විද්‍යාත්මක සාක්ෂියක් නැති බවයි. එහෙත් සෞඛ්‍ය ඇමතිවරිය විසින් පිහිටුවන ලද තවත් කෝවිඩ් කමිටුවක් තම නිර්දේශය තුළ, මේ ගැන අවදානමක ඉඩක් ඇති බව සඳහන් කර තිබුණි. එ් කමිටුව සමන්විත වුණේ, අධිකරණ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගෙනි. අධිකරණ වෛද්‍ය නිලධාරියෙකු යනු, වසංගත රෝග පිළිබඳව හෝ වෛරසවේදය පිළිබඳව හෝ විශේෂඥයෙකු නොවේ. එහෙත් ආණ්ඩුව තවමත් කටයුතු කරන්නේ එ් කමිටුවේ නිර්දේශ මත බව පෙනේ. එම මතය සමාන වන්නේ, ලෝකයේ තවත් එක රටකට පමණි. එ් චීනයයි.
ලංකාවේ ආර්ථික සංවර්ධනය සහ ණය සම්බන්ධයෙන් චීනය පස්සෙන්ම යන ලංකාවේ ආණ්ඩුව මේ කාරණයේදීත්, ලෝක මතය නොව, චීනයේ මතය භාර ගත්තේය. චීනයේ මතය අපට ගැලපුණේ, එය පැහැදිලිවම, මුස්ලිම්-විරෝධී ජාතිවාදී බලවේග විසින් මේ රට තුළ ඇති කරන ලද අවිද්‍යාත්මක සහ මිථ්‍යාමය කරුණු සමගත් එය සමපාත වීම නිසාය. මේ රටේ මුස්ලිම් ප‍්‍රජාව, කෝවිඩ් වසංගතයෙන් සමාජයට අනතුරක් විය හැකි, තමන්ගේ ආගමික හෝ සංස්කෘතික අයිතියක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටියේ නැත. වසංගත තත්වයකදී ආගමික විශ්වාස පසෙකින් තබා, විද්‍යාත්මක චින්තනයට මුල් තැන දිය යුතුය. එ් ගැන මුස්ලිම් ප‍්‍රජාවගේ ආරෝවක් නැත. ඔවුන්ට ඇති ප‍්‍රශ්නය වන්නේ, මළ සිරුරක් භූමදානය කිරීමෙන් කෝවිඩ් වෛරසය පැතිරෙතැයි යන මිථ්‍යාව මුළු ලෝකයාම ප‍්‍රතික්ෂේප කරද්දී, ලංකාවේ පාලකයන් එ් මිථ්‍යාව පිළිගන්නේ කුමන විද්‍යාත්මක පදනමක් මතද යන්නයි. එය පැහැදිලිවම ආගමික ජන කොට්ඨාශයක් වශයෙන් ඔවුන් ඉලක්ක කරගත් වර්ගවාදී ආකල්පයක් බව ඔවුන්ගෙන් වසං කිරීමට පුළුවන්කමක් ඇත්තෙන්ම කෙනෙකුට නැත.
කෝවිඩ් වසංගතය සම්බන්ධයෙන් (පැණි-කළගෙඩි) මිථ්‍යාව පස්සෙන් ගිය ආකාරයටම, මේ අවස්ථාවේදී පාලකයන් ජාතිවාදය පස්සෙනුත් යන බව පෙනෙන්ට තිබේ. ලෝක මතය ඉදිරියේත්, විශේෂයෙන්, මෑතකදී ලංකාවට පැමිණි පාකිස්තානු අගමැතිවරයාගේ බලපෑමත් නිසා, අඩියක් පස්සට තබන සේයාවක් මවා පෙන්වීමට දැන් පාලකයෝ පියවර ගෙන සිටිත්. එ් අනුව, ඉරණතිව් නමැති දූපතේ මුස්ලිම් ජාතික කෝවිඩ් මළසිරුරු භූමදානය කිරීමට සැරසෙති.
දැන් මතුවන ප‍්‍රශ්නය මෙයයි. ආණ්ඩුව විශ්වාස කරන විදිහට, මිනී වැළලීමේදී භූගත ජලය මාර්ගයෙන් කෝවිඩ් වෛරසය පැතිරෙයි නම්, ඉරණතිව් දූපතේ මිනී වැළලීමේදී එය සිදු නොවන්නේද ? එ් දූපතේද වෙසෙන්නේද මෙරට වැසියන්ය. එහෙත් එක වෙනසක් තිබේ. එ් වැසියෝ දෙමළ ජාතිකයෝය.
දැන් ඔබට පැහැදිලිද ? එක සුළුජන වර්ගයකගේ මළමිනියකින් බෝ විය හැකි යැයි විශ්වාස කරන වසංගතයක්, තව සුළුජන වර්ගයක් වෙත ප‍්‍රවාහනය කෙරේ. කුමක් සඳහාද ? මහ-ජන වර්ගයේ හිසින් ගත් එක් මිථ්‍යාවක් නඩත්තු කරනු පිණිසය. එය, ‘ධම්මික පැණිය’ සහ ‘වතුර කළගෙඩි’ සෙල්ලමට වඩා මුග්ධය, අමානුෂිකය.
ගාමිණී වියන්ගොඩ | Gamini Viyangoda
