iMage: Live at Sri Lanka/ Screen Shot
ශ්රී ලංකාවේ අලුතින් පත්වූ පොලිස්පතිවරයා, නීතිඥ ප්රියන්ත වීරසූරිය විසින් දරුවන්ව හිංසනයට පත්කිරීම යුක්තිසහගත කිරීමට උත්සහා කිරීම විසින් මතුකරන තතත්වය ඉතාමත් බරපතලය. පොලිස්පතිවරයා විසින් අදාළ ප්රකාශය සිදුකරන්නේ නීති පීඨයේ සුහද හමුවක වීමත්, එම ප්රකාශය සිදුකරන විට ශාලාවේ සිටි අය අත්පුඩි ගැසීමත් එම තත්ත්වය තවත් සංකීර්ණ කරයි. සිය පාසල් සමයේ දී සිදු වූ සිදුවීමක් සම්බන්ධයෙන් තම මව තමන්ට පහරදුන් බවත්, එය තමන් හැදීමට හේතුවූ බවත් ඔහු ප්රකාශ කරයි. එයින් ඔහු කියන්නට උත්සහා කරන්නේ තමන් මේ තැනට පත් වූනේ ‘ගුටි කෑම’ නිසා බව නොවේද? පොලිස්පතිවරයෙක් මෙවැනි අන්දමක ප්රකාශයක් කිරීම කොතරම් බරපතලද? විශේෂයෙන් වදහිංසාව සම්බන්ධයෙන් පොලීසියට බරපතල චෝදනා තිබියදී මෙවන් අදහසක් පොලිස්පතිවරයෙක් ප්රකාශ කිරීම ඔහු යටතේ පොලීසියේ හෙට දවස පිළිබද අප තේරුම්ගත යුත්තේ කෙසේද?
එමෙන්ම එම කතාව තුළදී, කන්තලේ පාසලක විදුහල්පතිවරයකු ළමයෙක්ට පහරදීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් පොලිස්පතිවරයා කළ ප්රකාශ ය ද අතිශයින් ඛේදනීය ය. ඔහු මෙසේ කියයි.
‘…… මේ අද උදේ මට ආපු ප්රශ්නයක්. කන්තලේ ප්රින්සිපල්ව ගෙනියන්න හදනවා, දේශපාලන බලයකුත් එක්ක, අම්මා කම්පලේන් එක මටත් එවනවා. මගේ පෝන් එකේ තියනවා. ප්රින්සිපල් ගැහුවා කියලා ළමයාට. – ඊට පස්සේ මගේ අම්මා මොකද දන්නවද කරේ. මාව එක්කන් ගිහිල්ලා කවුද ගැහුවෙ කියලා ඇහුවේ නෑ. එතන තිබුණ හොදම පොල්ලෙන් දිගට හරහාට දීගන ගියා. මම ඒ කොල්ලගෙනුත් ගුටිකාලා. අම්මාගෙනුත් ගුටි කෑවා……………. මට මේ පාත් එක හදලා දුන්නේ අන්න ඒ පහරදීම් එක්ක”
මේ කියන්නේ ශ්රී ලංකාවේ නව ආණ්ඩුව විසින් පත්කළ නව පොළිස්පති, නීතිඥ ප්රියන්ත වීරසුරිය ය. (සම්පූර්ණ වීඩියෝව බලන්න/ Credit-Live at Sri Lanka)
_____________________________________________________________________
“අපි ළමා හිංසනයේ පැතිරීම, හේතු, හා පිරිවැය තේරුම් ගත් පළමු පරම්පරාව වෙමු. එමෙන්ම, එය වැළැක්වීමට විසඳුම් දන්නා පළමු පරම්පරාව ද වෙමු. වැළැක්වීම, අධ්යාපනය, හා ආධාරක සේවාවලට ආයෝජනය කිරීමෙන් හිංසනයේ චක්රය බිඳිය හැකි අතර, ළමුන් ආරක්ෂිත ලෝකයක් ගොඩනැගිය හැකිය.” Sheema SenGupta-UNICEF ළමා ආරක්ෂණ අධ්යක්ෂ here
_____________________________________________________________________
අයිතිවාසිකම් සහ පොලීසිය
පොලිස්පතිවරයාගේ ප්රකාශය ශ්රී ලංකාවේ ළමා අයිතිවාසිකම් හා පොලිස් සේවයේ විනය සහ ආචාරධර්ම පිළිබඳ ගැඹුරු විවාදයකට තුඩු දිය යුතුය. දරුවන්ට පහරදීම ශ්රී ලංකාවේ දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ (Penal Code) 22වන සංශෝධනයේ (1995) 308A වගන්තිය යටතේ, දරුවන්ට එරෙහිව සිදුකරන ශාරීරික හිංසනය “ළමයින් එරෙහි කෲරත්වය” (cruelty to children) ලෙසින් සලකනු ලබන අතර, එය නීතිමය වරදකි. මෙම වගන්තිය යටතේ, දරුවෙකුට ශාරීරික හෝ මානසික හිංසා සිදුකිරීම, එවැනි හිංසාවකට යොමුකිරීම, හෝ එවැනි හිංසාවකට ඉඩදීම දඩුවම් ලැබිය හැකි වරදකි.
එය මේ පොලිස්පති නීතිඥතුමා නොදන්නේද?
එසේම, එක්සත් ජාතීන්ගේ ළමා අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සම්මුතිය (UNCRC) ට අත්සන් කර ඇති රාජ්යයක් ලෙස ශ්රී ලංකාව, ළමයින්ට එරෙහි සියලු ආකාරයේ හිංසාවලින් ආරක්ෂා කිරීමට බැඳී ඇත. UNCRC හි 19 වැනි වගන්තිය පැහැදිලිව සඳහන් කරන්නේ ළමයින් හිංසනයෙන් ආරක්ෂා කළ යුතු බවයි. මීට අමතරව, අධ්යාපන අමාත්යාංශය විසින් බලාත්මක කර ඇති චක්රලේඛ මඟින් පාසල් තුළ ශාරීරික දඩුවම් තහනම් කර ඇත.
එය මේ පොලිස්පති නීතිඥතුමා නොදන්නේද?
මෙම නීතිමය රාමුව තුළ, පොලිස්පතිවරයා විසින් ළමයින්ට පහරදීම යුක්තිසහගත ලෙස සැලකීම බරපතල නීතිමය හා ආචාරධාර්මික ගැටලුවකි. ඔහු නීතිඥයකු ලෙස දැනුවත්ව සිටිය යුතුව තිබූ මෙම නීති ගැන දැනුවත්වම ඒවා බරපතල ලෙස නොසලකා හැරීම ඔහුගේ තනතුරේ වගකීම හා ගැලපෙන්නේ නැති බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.
පොලිස්පතිගේ ප්රකාශයන් හා රාජ්ය සේවයේ විනය
පොලිස්පතිවරයකු යනු ශ්රී ලංකාවේ නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීම ඉහළම තනතුර ලෙස සලකයි. එවැනි තනතුරක් හොබවන පුද්ගලයකු විසින් ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සහා කිරීම රාජ්ය සේවයේ විනය හා විශ්වසනීයත්වයට බලවත් තර්ජනයකි. මෙම ප්රකාශයන් හරහා ඔහු පහත සඳහන් ආකාරයෙන් රාජ්ය සේවයේ ගැටලු පිළිබිඹු කරයි.
නීතිමය දැනුමේ පිරිහීම සහ දැනුවත්වම නීතිය නොසලකා හැරීම: රාජ්ය සේවයේ ඉහළ නිලධාරීන්, විශේෂයෙන් පොලිස්පතිවරයකු, තම රාජකාරිවලට අදාළ නීති පිළිබඳව දැනුවත්ව සිටිය යුතුය.(ඔහු නොදන්නවා යැයි අප සිතන්නේ නැත. ප්රශ්ණයහි බරපතලකම තිබෙන්නේ එතැනයි. දැන දැනම නීතිය නොසලකාහැරීමයි) ළමා හිංසනය තහනම් බව පැහැදිලිව සඳහන් කර ඇති 308A වගන්තිය ගැන නොසලකා හැරීම මේ පොලිස්පතිවරවයාගේ බුද්ධිමය, වෘත්තීයමයභාවය සහ ආචාරධර්ම දැඩි ලෙස පිරිහීමකි. එයින් පැහැදිලිවම ගම්ය වන්නේ මෙම නව පොලිස්පතිවරයා, පොලීසියේ කිසිදු තනතුරකට සුදුසු නොවන පුද්ගලයෙක් ලෙසයි.
සමාජීය වගකීමේ අඩුපාඩුව: පොලිස්පතිවරයකු යනු සමාජයට ආදර්ශයක් සපයන රාජ්ය සේවයේ පුද්ගලයෙක් යැයි මතයක් තිබේ. දැන් මේ පොලිස්පතිවරයා විසින් ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම හරහා ඔහු සමාජය තුළ හිංසාව සාමාන්යකරණය කිරීමට ඉඩ සළසා ඇත. විශේෂයේ ඔහුට ද ලැබුනා යැයි කියන කන්තලේ ළමා හිංසනය පිළිබද පැමිණිල්ල පිළිබද ඔහුගේ ව්යංගාර්ත අදහස මේ පිළිබද සාක්ෂි සපයයි. ඒ පැමිණිල්ල පිළිබද නීතිමය ලෙස කිසිදු අන්දමක බරතැබීමක් නොකරන පොලිස්පති හෙ දවසේ ළමුන්ගේ ආරක්ෂාව තහවුරු කරනු ඇතිබවට කිසිදු විශ්වාසයක් තැබිය නොහැකිය. මෙය ළමා අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමට බැඳී සිටින රාජ්ය ආයතනයකට එරෙහිව සමාජ විශ්වාසය බරපතල ලෙස බිද දමනු ඇත. කන්තලේ ප්රදේශයේ සිය දරුවාට වූ හිංසනය සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි කළ ඒ ‘අම්මා’ මේ කතාව අසා සිටියේ නම්, කුමක් සිතනු ඇතිද?
දේශපාලන බලපෑම: මෙවැනි ප්රකාශයක් රජයේ ළමා ආරක්ෂණ ප්රතිපත්තිවලට එරෙහිව යමින්, ජාත්යන්තර සම්මුතිවලට ද එරෙහිව යයි. මෙය රජයේ විශ්වසනීයත්වයට හා ජාත්යන්තර සබඳතාවලට ද බලපානු ඇත. විශේෂයෙන්, UNCRC වැනි සම්මුතිවලට එරෙහිව යන ඕනෑම ප්රකාශයක් ශ්රී ලංකාවේ ජාත්යන්තර ප්රතිරූපයට හානිකරයි.
ළමා අයිතිවාසිකම් හා ශිෂ්ට සමාජයක අවශ්යතාව
ළමා හිංසනය ශිෂ්ට සමාජයක පිළිගත නොහැකි ක්රියාවක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. එය ළමයින්ගේ ශාරීරික හා මානසික සෞඛ්යයට බලපාන අතර, ඔවුන්ගේ ආත්ම විශ්වාසය, බුද්ධිමය වර්ධනය, හා සමාජීය හැසිරීම්වලට හානි කරයි. ශ්රී ලංකාව වැනි රටක, යුද්ධයෙන් පසු යුක්තිය හා සමාජීය සංහිඳියාව පිළිබද තවදුරටත් ගැඹුරු තුවාල ඉතිරිව ඇති යුගයක, ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සහා කිරීම සමාජ ප්රගතියට බාධාවකි. පොලිස්පතිවරයාගේ ප්රකාශය ළමා අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාතික ළමා ආරක්ෂක අධිකාරිය (NCPA) වැනි ආයතනවල උත්සාහයන්ට ද එරෙහිව යයි. NCPA විසින් ළමා හිංසනය වැළැක්වීමට හා වින්දිත ළමයින්ට යුක්තිය ඉටුකිරීමට ගන්නා පියවර, එවැනි ප්රකාශ හරහා අඩපණ වනු ඇත.
පොලිස්පතිවරයකුගේ වගකීම හා ආදර්ශය
පොලිස්පතිවරයකුගේ වචන හා ක්රියාවන් පහළ මට්ටමේ පොලිස් නිලධාරීන්ට හා සමාජයට බලපායි. ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම හරහා, ඔහු පොලිස් සේවය තුළ හිංසාකාරී/වදහිංසා හැසිරීම්වලට ඉඩ ඇති නොකරනු ඇතැයි විශ්වසය තැබිය හැකිද? මෙය, විශේෂයෙන් පොලිස් වදහිංසා (police brutality) පිළිබඳ චෝදනා ශ්රී ලංකාවේ බරපතල ගැටලුවක්ව තිබෙන විට මෙම ප්රකාශය විසින් එය තවදුරටත් සංකීර්ණය කරයි. එසේම, ඔහුගේ ප්රකාශයන් ළමයින්ට එරෙහි හිංසනයන්ට එරෙහිව කටයුතු කිරීමට බැඳී සිටින පොලිස් නිලධාරීන්ගේ ආකල්පවලට ද, ළමා හිංසනයට එරෙහි නඩු කටයුතුවල කාර්යක්ෂමතාවය ද අඩාල කරමින් නීතියේ ආදිපත්ය පිළිබද මහජන විශ්වාසයටද එය බලපානු ඇත.
ජනමාධ්ය හා ජනතාවගේ වගකීම
මෙවැනි බරපතල ප්රකාශයක් සම්බන්ධයෙන් ජනමාධ්යවලට හා ජනතාවට විශාල වගකීමක් පැවරේ. ජනමාධ්ය විසින් මෙම ප්රකාශයන් දැඩිව විවේචනය කරමින්, ළමා අයිතිවාසිකම්වල වැදගත්කම පිළිබඳ මහජන විවාදයක් ඇති කළ යුතුය. එසේම, ජනතාව විසින් ආණ්ඩුවට බලපෑම් කරමින්, පොලිස්පතිවරයා විසින් ප්රසිද්ධ සමාව ඉල්ලීමක් හෝ ඔහුව ධුරයෙන් ඉවත් කිරීමට ඉල්ලා සිටිය යුතුය. මෙවැනි තීන්දු ගැනීම ශිෂ්ටසම්පන්න රටක් ගොඩනැගීමට සෘජුවම බලපායි.
පොලිස්පතිවරයා විසින් ප්රසිද්ධ සමාව ඉල්ලීමක්: පොලිස්පතිවරයා විසින් ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සහා කිරීම ගැන මහජනතාවගෙන් ප්රසිද්ධියේ සමාව ඉල්ලිය යුතුය. එමගින්, ළමා අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමට ඔහුගේ කැපවීම ප්රකාශ කළ යුතුය.
නීතිමය පියවර: ආණ්ඩුව විසින් පොලිස්පතිවරයාගේ ප්රකාශයන් පිළිබඳව විවෘත සහ විනිවිදභාවයකින් යුතු විමර්ශනයක් ආරම්භ කළ යුතු අතර, ඔහු තනතුරේ රැඳී සිටීම සම්බන්ධයෙන් දැඩිව සලකා බැලිය යුතුය.
ඉහතින් සාකච්ඡා කළ පරිදි පොලිස්පතිවරයාගේ එම ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම බරපතල ආචාරධාර්මික හා නීතිමය ගැටලුවකි. එය ශ්රී ලංකාවේ ළමා අයිතිවාසිකම්, රාජ්ය සේවයේ විනය, හා සමාජ ප්රගතියට තර්ජනයකි. ආණ්ඩුව, ජනමාධ්ය, හා ජනතාව එක්ව මෙම ගැටලුවට එරෙහිව ක්රියාමාර්ග ගත යුතු අතර, ළමා හිංසනයට එරෙහිව තිබෙන නීති හා ජාත්යන්තර සම්මුති ආරක්ෂා කළ යුතුය. ශිෂ්ට සම්පන්න රටක් ගොඩනැගීමට නම්, ළමයින්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම හා රාජ්ය සේවයේ විනය තහවුරු කිරීම අත්යවශ්යය බව මෙමගින් යළි යළිත් තහවුරු වෙයි.
නමුත්, ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුවත් එම ආණ්ඩුවේ ළමයින් සමබන්ධ ඇමතිවරියත් තවමත් නිහඩයි. නමුත් ඔවුන්ගේ ප්රතිපත්ති ප්රකාශනයේ ළමුන් සම්බන්ධයෙන් දැක්වෙන පරිච්ඡේදයේ මෙසේ දක්වෙයි.
“………….. ජාතික ජන බලවේගයේ ළමා ආරක්ෂාව සහ සුභ සාධනය පිළිබද ප්රතිපත්තිය මගින් අයවැය ප්රතිපාදන වැඩි කිරීම, සෞඛ්ය හා ආරක්ෂාව වැඩි දියුණු කිරීම, නීති ප්රතිසංස්කරණය සහ අධ්යාපනික ප්රගතිය හරහා ශ්රී ලංකාවේ දරුවන්ගේ අවශ්යතාවයන් සහ රැකවරණය සපුරාලීම සදහා පුළුල් ප්රවේශයක් ගෙනහැර දක්වයි”
ළමයින්ට හිංසාකිරීම බරපතල තත්ත්වයක් සේ නොදකින පොලිස්පතිවරයෙක් යටතේ ‘මෙම ප්රතිපත්තිය’ කෙසේ සපුරාලීමට හැකිද?
කෙසේ නමුත්, පොලිස්පතිවරයාගේ ළමා හිංසනය යුක්තිසහගත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සහා කිරීම රටේ ළමා අයිතිවාසිකම්, රාජ්ය සේවයේ විශ්වසනීයත්වය, හා සමාජ සංහිඳියාවට බලවත් තර්ජනයකි. ඔහුගෙන් ප්රසිද්ධ සමාවක් ඉල්ලීම ජනතාවගේ විශ්වාසය යළි ගොඩනැගීමට මඟ පාදනු ඇති නමුත්, එය ප්රමාණවත් නොවන විට ඔහුව ඉවත් කිරීමට බලපෑම් කිරීම ජනතාවගේ ප්රජාතන්ත්රවාදී බලය පෙන්වන සංවේදී හා ගැඹුරු දේශපාලන පියවරකි. ජනමාධ්ය හා සිවිල් සමාජය මේ සඳහා එක්ව ක්රියා කළ යුතු අතර, ශිෂ්ට සම්පන්න රටක් ගොඩනැගීමේදී ළමා අයිතිවාසිකම් හා රාජ්ය වගකීම ආරක්ෂා කිරීම අත්යවශ්ය බව එයින් ද තහවුරු වනු ඇත.
“ළමා හිංසනයට කිසිදු ආකාරයක ආවරණයක් හෝ සාධාරණීකරණයක් නැත. එය වැළැක්වීමට අප සතුව සාක්ෂි මත පදනම් වූ මෙවලම් ඇති අතර, සෑම රටකම ඒවා ක්රියාත්මක කිරීමට අපි ඉල්ලා සිටින්නෙමු. ළමුන්ගේ සෞඛ්ය හා යහපැවැත්ම ආරක්ෂා කිරීම අපගේ යහපැවැත්ම ආරක්ෂා කිරීමේ මූලික අංගයකි.” Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus – ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානයේ අධ්යක්ෂ ජනරාල් here
සම්පත් සමරකෝන් | Sampath Samarakoon
