iMage: Vikalpa File
නිල උත්සවයෙන් ඔබ්බට
ඉන්දියානු නිවාස ව්යාපෘතියේ සිව්වන අදියරේ දෙවන අදියර, ශ්රී ලංකා ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක සහ ඉන්දීය මහ කොමසාරිස් සන්තෝෂ් ජා යන මහත්වරුන්ගේ ප්රධානත්වයෙන් 2025 ඔක්තෝබර් 12 දිනට දියත් කිරීමත් සමඟ, මෙම දැවැන්ත වැඩසටහන නැවතත් ජාතික අවධානයට ලක්වී ඇත. මෙම ව්යාපෘතිය පිළිබඳව පළවන සුබවාදී වාර්තා සහ විශාල සංඛ්යාලේඛන පිටුපස, වඩාත් සංකීර්ණ සහ පුදුම සහගත කතාවක් සැඟවී පවතී. වසර 15ක් පුරා විහිදී යන මෙම දැවැන්ත ව්යාපෘතිය, ශ්රී ලංකාවේ සමාජ-දේශපාලන කතිකාවතට සෘජුවම බලපාන, එහෙත් එතරම් කතාබහට ලක් නොවන පැතිකඩ කිහිපයකින් සමන්විත වේ.
මෙම සටහනේ අරමුණ වන්නේ, ඉන්දු-ලංකා නිවාස ව්යාපෘතියෙන් අපට උගත හැකි, එතරම් අවධානයට ලක් නොවූ, එහෙත් අතිශය බලපෑමක් ඇති කළ හැකි ප්රධාන කරුණු හතරක් හෙළිදරව් කිරීමයි.
1. මෙය හුදු නිවාස ව්යාපෘතියක් නොවේ: දශක එකහමාරක දැවැන්ත රාජ්යතාන්ත්රික මෙහෙයුමකි.
බැලූ බැල්මට මෙය නිවාස දහස් ගණනක් ඉදිකිරීමේ ව්යාපෘතියක් ලෙස පෙනුනද, එහි පරිමාණය සහ කාලසීමාව දෙස බැලීමේදී පෙනී යන්නේ මෙය ඊට වඩා බොහෝ එහා ගිය දෙයක් බවයි. මෙම ව්යාපෘතියේ සුවිශේෂී කරුණු කිහිපයක් මෙසේය:
• මුළු නිවාස සංඛ්යාව: නිවාස 65,000ක්.
• මුළු වටිනාකම: ශ්රී ලංකා රුපියල් බිලියන 64කට අධිකය.
• කාලසීමාව: 2010 වසරේ ආරම්භ වී 2025 සහ ඉන් ඔබ්බට විහිදෙන දිගුකාලීන කැපවීමකි.
මෙය “ඉන්දියාව විසින් ශ්රී ලංකාවට ලබා දෙන විශාලතම ප්රදාන ආධාර ව්යාපෘතිය” ලෙස නිල වශයෙන්ම හඳුන්වයි. ශ්රී ලංකාව තුළ ක්රියාත්මක වන ණය පදනම් වූ විදේශීය යටිතල පහසුකම් ව්යාපෘතිවලට වඩා මෙය හාත්පසින්ම වෙනස් වන්නේ එබැවිනි. එක් වරක් ලබාදී අවසන් වන සාමාන්ය ආධාරයකට වඩා, වසර 15ක් පුරා අඛණ්ඩව ක්රියාත්මක වීම තුළින් දෙරට අතර සම්බන්ධතාවයේ ඇති ගැඹුර පමණක් නොව, කලාපීය බලවතෙකු ලෙස ඉන්දියාව සිය මෘදු බලය (soft power) තහවුරු කරගැනීමේ උපායමාර්ගික වැදගත්කමද මනාව පැහැදිලි වේ.
2. නිවාස හදා දෙනවා වෙනුවට, නිවාස හදාගන්නට බලය දීම: “අයිතිකරු මෙහෙයවන” ආකෘතිය
මෙම ව්යාපෘතියේ තවත් ‘ප්රධාන ලක්ෂණයක්’ වන්නේ එහි ක්රියාත්මක “අයිතිකරු මෙහෙයවන ප්රවේශයයි” (owner-driven approach). මෙහිදී සිදුවන්නේ කොන්ත්රාත්කරුවෙකු විසින් නිවාස ඉදිකර ජනතාවට භාරදීමක් නොවේ. ඒ වෙනුවට, නිවාසලාභීන්ට තම නිවාස තමන් විසින්ම ඉදිකර ගැනීමට හෝ අලුත්වැඩියා කර ගැනීමට මූල්ය ආධාර සෘජුවම ඔවුන්ගේ බැංකු ගිණුම් වෙත බැර කරනු ලැබේ.
ව්යාපෘතියේ දෙවන අදියරේදී (2012) නව නිවසක් සඳහා රුපියල් 550,000ක් සහ අලුත්වැඩියාවක් සඳහා රුපියල් 250,000ක් බැගින් ලබා දෙන ලදී. එපමණක් නොව, වතුකරයේ දුෂ්කර භූමි ප්රදේශවල නිවාස ඉදිකිරීමේ අභියෝග සැලකිල්ලට ගනිමින්, තුන්වන අදියරේදී එක් ප්රතිලාභියෙකු සඳහා වන මූල්ය ආධාරය රුපියල් 950,000 දක්වා වැඩි කිරීමටද පියවර ගැනිණි.
3. ඉලක්කය පැහැදිලියි: යුද්ධයෙන් පීඩාවට පත් ජනතාව සහ වතුකරයේ මෙලෙයහ දෙමළ ජනතාව
මෙම ව්යාපෘතිය පුරාවටම එහි ප්රතිලාභීන් ඉලක්ක කර ඇති ආකාරය ඉතා පැහැදිලිය. එය ප්රධාන වශයෙන් සමාජ කණ්ඩායම් දෙකක් වෙත යොමු වී ඇත:
• දෙවන අදියර: උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල ගැටුම්වලින් පීඩාවට පත් ජනතාව සඳහා නිවාස 45,000ක්.
• තුන්වන සහ හතරවන අදියර: මධ්යම, ඌව ඇතුළු වතුකරයේ වෙසෙන මෙලෙයහ දෙමළ ප්රජාව සඳහා නිවාස 18,000කට අධික සංඛ්යාවක් (4,000 + 14,000+).
4. උත්සව සශ්රීකයි, නමුත් ඇත්ත කතාව කුමක්ද? බිම් මට්ටමේ නැගෙන විරෝධය
ව්යාපෘතියේ නිල වාර්තා සහ උත්සව වලදී පෙන්වන සුබවාදී චිත්රයට හාත්පසින්ම වෙනස් කතාවක් බිම් මට්ටමෙන් වාර්තා වේ. වතුකර ජනතා හඬ සංවිධානයේ විධායක අධ්යක්ෂ ඇන්තනී ජේසුදාසන් මහතා මතු කරන විවේචනය, මෙම ව්යාපෘතියේ සැඟවුණු පැතිකඩක් අපට හෙළි කරයි.
ඔහුගේ මූලික තර්කය වන්නේ 2025 ඔක්තෝබර් 12 දිනට සැලසුම් කර තිබූ උත්සවය, අතීතයේ පැවති දේශපාලන සංදර්ශන නැවත ප්රතිනිර්මාණය කරමින් ජනතාව නොමඟ යැවීමේ අවදානමක් ඇති බවයි. බොහෝ දෙනෙකුට මෙවැනි උත්සවවලදී ලැබෙන්නේ දේපළ ‘ඔප්පු’ නොව, නිවාසලාභීන් ලෙස තෝරාගත් බවට ‘සහතික පත්’ පමණක් බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.
ඔහුගේ විවේචනය ඔහුගේ වචනවලින්ම මෙසේය:
“ජනාධිපතිවරයා විසින් 12දින (2025.10.12) බණ්ඩාරවලදි විශාල පිරිසකට ලබාදුන්නේ ඔප්පු නෙමෙයි. නිවාසලාභින්ව තෝරාගෙන තිබෙන බවට සහතිකයක්. මේක මීට පෙර රජයන් කරපු ආකාරයමයි. අනවශ්ය වියදම්. මොනතරම් අපරාදයක්ද? ඔප්පු 200ක් පමණ දීලා තිබෙනවා. මීට පෙර රජය විසින් නිවාස ලබාදීලා සූදානම් කර තිබුණු ඔප්පු. බණ්ඩාරවලදි මේ තරම් වියදම් කරලා අනෙකුත් ආණ්ඩු හැසිරුණු විධියටම හැසිරීම වෙනසක් බලාපොරොත්තුවූ ජනතාවට හා විශේෂයෙන් මලෛයහම් ජනතාව මහ රැවටීමක්. තෝරාගත් අය සදහා සහතිකපත් ටික ප්රාදේශීය ලේකම්වරුන් හරහා බෙදලා දෙන්න තිබුනා. එසේම මේ තෝරා ගැනීම පිළිබඳවත් ගැටලූ තිබෙන බව ජනතාව දන්වා සිටිනවා. උදාහරණයක් ලෙස කොටපොල ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත් දියදාව වත්තේ ජනතාව 2003 නායයෑමෙන් විපතට පත්වුනා. ඔහුන් අදවනවිටත් ඒ පීඩාවෙන්ම ජීවත්වේ. නමුත් ඔහුන්ව මේ වතාවට තෝරාගෙන නැහැ.” [Anthony Jesudasan, Executive Director of Voice of the Plantation People Organization]
මෙම කරුණු මගින් පෙනී යන්නේ, මෙම තේරීම් ක්රියාවලිය පවා දෝෂ සහිත බවත්, 2003 වසරේ නායයෑමකින් විපතට පත් කොටපොල, දියදාව වත්තේ ජනතාව වැනි සැබෑ අවශ්යතා ඇති පුද්ගලයින් පවා නොසලකා හැර ඇති බවත්ය. නිල ව්යාපෘති ආඛ්යානය සහ බිම් මට්ටමේ ජනතා අත්දැකීම් අතර ඇති විශාල පරතරය මෙම විවේචනයෙන් මනාව පැහැදිලි වේ.
දැවැන්ත උත්සාහයක් සහ නොවිසඳුණු ගැටලු
අවසාන විග්රහයේදී, ඉන්දු-ලංකා නිවාස ව්යාපෘතිය යනු ප්රතිවිරුද්ධ ස්වභාවයන් දෙකක් එකට කැටි වූවකි. එක් අතකින්, එය දෙරට අතර සහයෝගීතාවය විදහා දක්වන, ප්රතික්ෂේප කළ නොහැකි දැවැන්ත සහ වැදගත් මෙහෙයුමකි. එහෙත් අනෙක් අතට, එහි ක්රියාත්මක වීම සහ ප්රතිලාභීන් වෙත එහි සැබෑ බලපෑම පිළිබඳව බරපතල විවේචන සහ ප්රශ්න පැන නැගී ඇත.
මෙම දැවැන්ත ව්යාපෘතිය අඛණ්ඩව ඉදිරියට යද්දී, ඉතිරිව ඇති ප්රධානතම ප්රශ්නය නම් මෙයයි: ඉහළ මට්ටමේ ප්රතිපත්ති සහ බිම් මට්ටමේ යථාර්ථය අතර ඇති පරතරය පියවා, වැය කරන සෑම රුපියලක්ම වඩාත්ම අවශ්යතා ඇති ජනතාවට සැබෑ-ගෞරවාන්විත නිවහනක්, ශ්රී ලංකාවේ අනිකුත් පුරවැසියන්ට මෙන් ගෞරවාන්විත ජීවිතයක් බවට පත් කිරීමට ශ්රී ලංකාව සහ ඉන්දියාව කටයුතු කරන්නේ කෙසේද යන්නයි.
වසර 200ක් පුරා මෙලෙයහ දෙමළ ජනතාව ට අහිමිකළ අයිතීන් දිනාගැනීමට කිලෝමීටර 239ක පාගමනේ දී(ජූලි 2023) ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම් මොනවාද?
ඉන්දියාවේ සිට තෛලෙයිමන්නාරම හරහා ලංකාවේ ‘වතුවල වැඩ’ සදහා ගෙන එන ලද දෙමළ ජනයා සිය දුක්මුසු, පීඩිත, අවවරප්රසාදිත, අයිතීන් නොමැති වසර 200 සිහි කරනු ලැබූවේ 2023 වසරේ දීය. එම වසර 200 පුරාම එම කඳුකර දෙමළ මිනිසුන් සිය දහදිය, කදුලු, ලේ වගුරුවා මේ ලාංකීය භුමිය පෝණය කළෝය. පෝෂණය කරමින් සිටින්නේය. නමුත් මේ කාලය පුරාම එම මිනිසුන්ට සිය ජීවිතය ගෙන යාමට සිදුවූයේ ‘වහලුන්’ සේ අනෙක් ජනයාට සාපේක්ෂව කිසිදු අයිතිවාසිකමක් භුක්ති විදිමින් නොවන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.
එම වසර 200 පුරාම ලංකාවේ පාලකයන් විසින් හිතාමතාම කඳුකර දෙමළ මිනිසුන්ට හිමි අයිතිවාසිකම් ලබා දීම මගහරින ලද්දේ ඉතාමත් සාහසික, ගෝත්රික ආකාරයකිනි. මේ සාහසිකත්වය විරුද්ධව ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් දිනා ගැනීම උදෙසා වන පා ගමන පසුගිය 2023 ජූලි 28වනදා තලෛයිමන්නාරමින් ඇරඹිණි. ”මුලයන් සොයමින් අයිතීන් දිනාගැනීමට” (வேர்களை மீட்டு உரிமை வென்றிட) යන තේමාව ඔස්සේ ඇරඹි මෙම අයිතිවාසිකම් සදහා වන පාගමන තලෛයිමන්නාරමේ සිට මාතලේ දක්වා ගමන් කළේය. (here)
මෙම පාගමනේ දී ඔවුන් විසින් සිය ජීවිතය සහ යුක්තිය උදෙසා මූලික ඉල්ලීම් 11ක් ඉදිරිපත් කළේය. ඉන් එක් ඉල්ලීමක් වන්නේ, “අනෙකුත් ප්රධාන ප්රජාවන් හා සමානව වෙනමම අනන්යතාවක් සහිත, නිදහස් ශ්රී ලංකාවේ ජන කොටසක් ලෙස පිළිගැනීම”
🔴 ජීවිතය සහ යුක්තිය උදෙසා මූලික ඉල්ලීම් 11
I) අපගේ ඉතිහාසය, අරගලය සහ දායකත්වය පිළිගැනීම
(II) අනෙකුත් ප්රධාන ප්රජාවන් හා සමානව වෙනමම අනන්යතාවක් සහිත, නිදහස් ශ්රී ලංකාවේ ජන කොටසක් ලෙස පිළිගැනීම
(III) ජාතික මට්ටමේ සාමාන්යයන් හා සමාන මට්ටමක් ළඟාකර ගැනීමට අධ්යාපනය, සෞඛ්යය සහ සමාජ ආරක්ෂණයන් සම්බන්ධ සාධනීය ක්රියාමාර්ග
(IV) ජීවත්වීමට සරිලන වැටුපක්, ගෞරවනීය රැකියා, නෛතික ආරක්ෂාව සහ පිරිමි හා කාන්තා කම්කරුවන්ට සමාන වැටුප්
(V) නිවාස සහ ජීවනෝපාය සඳහා සුරක්ෂිත හිමිකමක් සහිත ඉඩම්
(VI) දෙමළ භාෂාව සමාන ලෙස භාවිතය සහ ඒ සඳහා සමාන තත්ත්වයක්
(VII) රාජ්ය සේවා වෙත සමාන ප්රවේශය
(VIII) වැවිලි අංශයේ ජනාවාස නව ගම්මාන ලෙස සීමා නීර්ණය කිරීම
(IX) ගෘහස්ථ සේවකයින් ආරක්ෂා කිරීම
(X) මෙලෙයහ සංස්කෘතිය සංරක්ෂණය හා ප්රවර්ධනය කිරීම
(XI) රාජ්ය පාලනයේ සෑම මට්ටමකදීම අර්ථවත් පාලන කාර්යභාරයක් හිමිවන පරිදි සමානාත්මතාව සහිත සහ අන්තර්කරණය වූ මැතිවරණ ක්රමයක් සහ බලය බෙදීමක්.
දැන් ඉන්දියානු-ශ්රි ලංකා ව්යාපෘතිය මෙම ගැටලුවලට ආමන්ත්රණය කර තිබේද? පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයකින් සමන්විත ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුව මෙම ඉල්ලීම්වලට ආමන්ත්රණය කර තිබේද? ආමන්ත්රණය කිරීමට සැලසුමක් තිබේද? නිළ උත්සව වලින් ඔබ්බට ගිය විවෘත-විනිවිදභාවයකින් යුතු ක්රියාකාරීත්වයක් අවශ්ය වන්නේ එවැනි ගැටලුවලට පිළිතුරු සොයාගැනීම තවත් ප්රමාද නොකල යුතු නිසාය.
මේ තත්ත්වයේදී ප්රතිපත්ති සහ භූමියේ යථාර්ථය අතර ඇති පරතරය පියවන්නේ කෙසේද? මේ කරුණත් ඉතාමත් වැදගත් වනු ඇත.
